Çin, son birkaç yılda DoÄŸu Türkistan’daki geleneksel yerleÅŸim alanlarını zorla yıkarak, bu bölgeleri kendi kültürel ve mimari tarzına göre dönüştürmeye devam ediyor. 2025 yılı için duyurulan yeni plan kapsamında, DoÄŸu Türkistan’da ÅŸehir ve kasabalardaki 258 mahalle yenilenecek. Bu durum, bölgedeki Uygur Türklerini ve kültürel mirası tehdit ediyor.
DOÄžU TÃœRKÄ°STAN’DA 258 MAHALLE DEĞİŞİYOR
Çin’in propaganda ajansı TanrıdaÄŸ haber servisine göre; Çin’in “Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi Konut ve Kentsel-Kırsal Kalkınma Departmanı”, 2025 yılı için DoÄŸu Türkistan’daki ÅŸehir ve kasabalardaki yerleÅŸim bölgelerinin dönüşümüne devam edeceÄŸini açıkladı. Bu kapsamda, 258 mahalle yenilenecek ve bu durum 76 bin kiÅŸiyi doÄŸrudan etkileyecek.
UYGURLAR YERİNDEN EDİLECEK VE ÇİNLİLER YERLEŞECEK
Plan, özellikle DoÄŸu Türkistan’ın güneyinde bulunan 118 yerleÅŸim alanını kapsıyor. Bu deÄŸiÅŸikliklerden 18 bin kiÅŸi etkilenecek. Uzamanlar bu yerleÅŸim planında Uygur Türklerinin evlerinin yıkılacağını, yerine yapılan yeni evlere devlet eliyle Çinlilerin yerleÅŸtirileceÄŸini ve Uygur Türklerinin ise daha kırsal alanlara yerleÅŸtirileceÄŸini belirtiyor. 2019’dan bu yana yürütülen “Åžehir ve Kasaba Yenileme” adı altındaki projelerle, Uygur mimarisine sahip evler ve mahalleler yıkılarak, Çin’in kendi tarzına uygun yapılar inÅŸa ediliyor.
Çin hükûmetinin, 2019 yılından itibaren uyguladığı bu projelerle toplamda 6 bin 888 yerleşim alanı zorla yenilendi ve yeni mahalle ve kasabalara Çinliler yerleştirildi. Bu süreç, 1 milyon 166 bin 700 Uygur Türkünü doğrudan etkiledi. 2024 yılında ise 857 yerleşim alanı değiştirildi ve 193 bin 800 Uygur Türkünü yerinden etti.
YERÄ°NDEN EDÄ°LEN UYGURLAR 1 MÄ°LYONDAN FAZLA!
KÃœLTÃœREL SOYKIRIM YAÅžANIYOR!
Gözlemciler, bu planın Uygur Türk kimliğini ve kültürel mirasını hedef alan bir asimilasyon politikasının parçası olduğunu belirtiyor. Çin yönetiminin, Uygur mahallelerini yok ederek yerel halkın tarihî ve kültürel bağlarını koparmaya çalıştığı ve bu durumun, bölgedeki demografik yapıyı dönüştürme çabalarının bir yansıması olduğu değerlendiriliyor.
